Đầu tư nước ngoài (FDI) có vai trò quan trọng đối với tất cả các quốc gia trên thế giới. Đối với các nước đang phát triển, dòng vốn FDI đặc biệt quan trọng cho tăng trưởng và hội nhập kinh tế quốc tế, vì đây là ngoại lực bổ sung vốn, công nghệ, năng lực quản lý, khả năng kinh doanh, khả năng tổ chức và tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã gây ra các hệ luỵ sâu sắc về kinh tế, xã hội, chính trị trên quy mô toàn cầu. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt, diễn ra trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt trong khoa học công nghệ, an ninh. Chính vì vậy, các nước này đã triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng cường kiểm soát và thẩm định chặt chẽ đối với các dự án đầu tư nước ngoài, nhất là đối với các dự án mua bán và sáp nhập.
Khi tin tức về việc Indonesia lên kế hoạch xây dựng “thành phố thủ đô thông minh” trị giá 34 tỷ đô la Mỹ (RM149,6 tỷ) đã nổ ra cách đây một thời gian, nó đã gây xôn xao trong giới hoạch định chính sách của Malaysia.
Việc Nusantara, giáp Sabah và Sarawak, cũng được thiết kế để trở thành một trung tâm đầu tư mới của Indonesia, đã khiến mối đe dọa đối với sự hấp dẫn đầu tư của Malaysia trở nên rõ ràng hơn.
Trong khi đó, ở phía bắc, Thái Lan cũng đã nhận được các cam kết đầu tư trị giá hàng tỷ đô la từ các doanh nghiệp toàn cầu, bao gồm BYD Auto, Foxconn và Amazon Web Services.
Thái Lan, nền kinh tế lớn thứ hai của ASEAN sau Indonesia, vào tháng 10 năm 2022 đã áp dụng chiến lược xúc tiến đầu tư 5 năm khi nước này cố gắng tăng cường đầu tư vào các ngành công nghiệp xanh, công nghệ cao và sáng tạo.
Những phát triển này đang diễn ra khi các công ty đa quốc gia đang chuyển cơ sở sản xuất của họ ra khỏi Trung Quốc và sang Đông Nam Á
Theo giám đốc điều hành của Trung tâm nghiên cứu kinh tế xã hội (SERC) Lee Heng Guie, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Malaysia được ghi nhận ở mức trung bình 7,9 tỷ USD (34,8 tỷ RM) mỗi năm trong giai đoạn 2017-2021.
Con số này thấp hơn nhiều so với Singapore (87,5 tỷ USD hoặc 384,9 tỷ RM), Indonesia (20,7 tỷ USD hoặc 91,1 tỷ RM), Việt Nam (15,4 tỷ USD hoặc 67,7 tỷ RM) và Philippines (9,2 tỷ USD hoặc 40,5 tỷ RM).
Với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trong khu vực, các nước Đông Nam Á không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đẩy mạnh cuộc chơi của mình để trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư trong nước và quốc tế.
